Stützpunkt XLVIII

Geruchten

In Rijswijk werd door de bevolking gespeculeerd over de activiteiten van de bezetter op de landgoederen De Voorde en Overvoorde aan de Van Vredenburchweg. De wildste geruchten deden de ronde, maar wat er exact gaande was kwam men niet te weten. Dat er door de Duitsers inderdaad geheime activiteiten werden ontplooid bleek in januari 1941, toen de Van Vredenburchweg ter hoogte van de Voordes werd afgesloten en het gehele gebied tot Sperrgebiet werd verklaard. De geruchtenstroom kreeg nieuwe impulsen toen op Overvoorde een aanvang werd gemaakt met de aanleg van radioverbindingen en de bouw van bunkers. In en om het park werden mijnen gelegd en ook in de omtrek van de Voordes bracht de bezetter verdedigingswerken aan. Langs de Schaapweg werden houten palen geplaatst om vijandelijke luchtlandingen tegen te gaan en op de splitsing van de Kleiweg en de Schaapweg werden anti-tankversperringen aangebracht. Het Stützpunkt werd rondom verdedigd door een groot aantal Tobruks.

Onderscheppen

Een Hörch Kompanie van de Luftwaffe had op het landgoed een bijzonder geheimzinnig complex ingericht. Met geavanceerde apparatuur werd het radioverkeer vanuit Engeland onderschept. Van 1940 tot 1941 was hier het 10.Luftnachrichten Funk Horch Kompanie gelegerd welke bestond uit 165 manschappen. De eenheid behoorde tot het 2. Luftnachrichten Regiment van de Luftwaffe. In 1942 was hier de 4e kompanie van het Luftnachrichten Horch Regiment West gelegerd. Deze eenheid behoorde tot het Luftflotte Kommando 3. Het onderscheppen van het radioverkeer gebeurde in een SK-bunker (L13323) van 39 bij 12 meter met een dak- en wanddikte van 2,5 meter gewapend beton. Uit documenten en tekeningen blijkt dat er voor het onderscheppen van het radioverkeer in de periode 1940 – 1943 een Adcock-Horch-Peiler heeft gestaan. Deze peiler bestond uit een vierkantvorm met op de hoekpunten verticaal geplaatste antennemasten en in het middelpunt vaak nog een verticale antenne.

Ondersteunende werken

Rondom de bunker waren 22 manschappenbunkers gebouwd, voornamelijk van het type Küver 413. Het complex was voorzien van een eigen keuken/kantine, toiletgebouw en een garage voor de voertuigen. Tevens waren op het terrein een aantal grote barakken gebouwd. In het landhuis naast het complex verbleven de officieren. Rondom dit landhuis, aan de andere kant van de oprijlaan, lagen elf manschappenbunkers van het type Küver 413. Net ten noorden van het complex lagen nog vijf manschappenbunkers van het type Küver 452b.

Bezetting

Rond 1943/1944 heeft ook de Waffen-SS het terrein gebruikt als de Quartiermeister-abteilung. Dit was opmerkelijk genoeg onderdeel van Stützpunktgruppe Scheveningen en fungeerde als een logistiek ondersteunende organisatie. Volgens informatie van 24 mei 1944 werd het steunpunt bezet door:

• Befehlshaber der Waffen-SS Quartiermeister-abteilung, bestaande uit 10 officieren, 35 onderofficieren en 77 manschappen
• SS Nachrichten Kompanie Befehlshaber der Waffen-SS, bestaande uit 3 onderofficieren en 19 manschappen
• Nachrichten Fern-Aufklarungs Kompanie, bestaande uit 1 onderofficier en 5 manschappen
• SS Backereizug Befehlshaber der Waffen-SS, bestaande uit 3 onderofficieren en 4 manschappen

Deze pagina kwam mede tot stand dankzij Museum Bescherming Bevolking. U kunt rondleidingen volgen door het complex, waarbij zowel de Tweede Wereldoorlog als de Koude Oorlog worden uitgelicht.

Terug naar complexen