XXXXII HM – Strand-Strandweg-zeewering

Boulevard

Stützpunkt XXXXII HM lag langs de volledige Strandweg. Op de boulevard was een tankmuur gebouwd van 450 meter lang, 3 meter hoog en 1,5 meter dik met een afgeronde bovenkant. Deze tankmuur liep vanaf de vuurtoren noordwaarts en sloot alle straten op de boulevard (met uitzondering van de Keizerstraat) af. Ter hoogte van de Keizerstraat was in de tankmuur een doorgang aangebracht die in noodgevallen versperd kon worden. Op de Strandweg lagen zowel voor als achter de tankmuur vele geschutsopstellingen. Aan de zuidzijde begon de tankmuur met geschutsbunker van het type 625 (Schartenstand für 7,5 cm Pak 40) en een open geschutsopstelling, bestemd voor het geschut uit de 625. Ongeveer ter hoogte van het Seinpost stond een geschutsbunker van het type 680 (Schartenstand für 7.5cm Pak 40 ohne Nebenräume) en een mitrailleurnest. Achter de tankmuur lagen ook drie open mortieropstellingen en vóór de tankmuur (ter hoogte van de zuidelijke vleugel van het Kurhaus) lag een complex van drie geschutsopstellingen. Deze bestond uit een mitrailleurnest, een geschutsbunker van het type 680 (Schartenstand für 7.5cm Pak 40 ohne Nebenräume) en een geschutsbunker van het type 631 (Schartenstand für 4.7cm Festungspak (t)). In de tankmuur waren hier twee mitrailleurnesten opgenomen. Aan het noordoostelijke einde van de Strandweg en de tankmuur lag tenslotte een complex waarin een geschutsbunker van het type 612 (Schartenstand für Lande- und Sturmabwehrgeschütze ohne Nebenräume) was opgenomen. Het geschut van de bunker kon via een verhard pad naar de open geschutsopstelling in het Oostduinpark worden gereden. Op vier plaatsen waren in de tankmuur schijnbunkers opgenomen. De bunkers in de tankmuur waren gecamoufleerd door schilderingen in het patroon van de alom aanwezige kinderhoofdjes bestrating. Ook werd er door middel van schilderingen architectuur nagebootst, de tankmuur voor de galerij van het Palacehotel was bijvoorbeeld beschilderd met winkelpuien en daarbij verzonnen winkelnamen en openingstijden. Ook een groot deel van andere bunkers aan de tankmuur hadden een dergelijke camouflage, met op vele plaatsen een reclameboodschap van het toen bekende sigarettenmerk Turmac. Zo was geprobeerd de bunkers te doen wegvallen tegen de bebouwing van het Grand Hotel en het Kurhaus.

Brand op de pier

Op 26 maart 1943 brak brand uit op de rotonde van Wandelhoofd Wilhelmina, die binnen een paar minuten totaal was uitgebrand. Scheveningen was sinds 1942 Sperrgebiet, toch drong dit nieuws snel tot de Haagse bevolking door. Over de oorzaak van de brand werd volop gespeculeerd en de Haagse bevolking ging er al snel van uit dat de pier door de Duitsers in brand was gestoken. Later deed er een tweede theorie de ronde: op de pier zou hooi opgeslagen hebben gelegen wat door hooibroei tot zelfontbranding was gekomen. De werkelijke oorzaak is nooit achterhaald. Na de brand sloopte de bezetter het restant van de pier door de palen door te zagen. Ze waren bang dat de pier een gemakkelijke landingsobject voor een Geallieerde invasie zou worden. Als verdere maatregel waren ook alle ramen en arcades aan de zeezijde dichtgemetseld. Op het strand en bij de open gedeelten tussen de huizen achter de tankmuur, lagen veel mijnen en andere versperringen. Verder was de verdediging met luchtafweeropstellingen op de promenade en de daken van hotels en huizen gecompleteerd. In korte tijd was de eens zo populaire badplaats Scheveningen veranderd in een desolaat en angstaanjagend spookdorp.

Verdediging

Naast de grote geschutsbunkers waren er ter verdediging ook bunkers voor de strandmuur en bij de vele afritten gebouwd. Drie Nederlandse mitrailleurkazematten van het type S3K, die in het interbellum in de strandmuur waren verwerkt, werden door de bezetter in gebruik genomen en aangepast. De trappen en afritten tussen het strand en Strandweg die niet door een bunker werden verdedigd waren versperd. Zo werden de trappen onderaan van een muur voorzien, opgevuld met zand en bestraat. Over de gehele strandmuur was een prikkeldraadversperring aangebracht. Op de Zeekant lagen onder meer zes open geschutsopstellingen en bunkers met een ondersteunende functie. Bij het Paviljoen Von Wied lagen drie open geschutsopstellingen, observatieposten, tobruks en bunkers met een ondersteunende functie welke veelal verbonden waren met een ondergronds gangenstelsel. Op 2 andere locaties lagen voornamelijk bunkers met een ondersteunende functie, zoals (woon)onderkomens en bergplaatsen. In het talud van de zeewering tussen de 2e en de 1e Vissershavendwarsweg lagen 11 ondersteunende bunkers en aan de oostzijde van de Binnenhavenstraat lag nog een ondersteunende bunker. In het talud van de zeewering tussen de 1e Vissershavendwarsweg en de Vuurbaakstraat lagen 15 bunkers waaronder een bomvrij manschappenverblijf van het type 502 (Doppelgruppenunterstand), een munitiebergplaats van het type VF 7a en zes groepsonderkomens van het type VF 2a. Ook lag er een uitkijkpost. Tussen de 2e Vissershavendwarsweg, de 3e Vissershavendwarsweg en de Strandweg lag een bomvrij manschappenverblijf van het type 622 (Doppelgruppenunterstand). Het havengebied kon door de geschutsbunker van het type 667 (Kleinstschartenstand für 5 cm KwK) bij het Noorderhavenhoofd worden verdedigd.

Bezetting

Volgens een kaart van 24 augustus 1944 werd het Stützpunkt bezet door:

7./SS Unterführer, bestaande uit 1 officier, 7 onderofficieren en 53 manschappen, met als bewapening:

• 5 × Leichtes Maschinengewehren
• 3 × Schweres Maschinengewehren
• 2 × Mittel Granatwerfers
• 2 × Schweres Granatwerfers

8./SS Unterführer, bestaande uit 2 onderofficieren en 28 manschappen, met als bewapening:

• 4 × Leichtes Maschinengewehren
• 3 × Schweres Maschinengewehren

2./SS-Panzer Jäger, bestaande uit 2 onderofficieren en 10 manschappen, met als bewapening:

• 1 × Leichtes Maschinengewehr
• 2 × Schweres Maschinengewehr
• 1 × 5 cm PaK
• 1 × 7,5 cm PaK

4./ Fest.-stamm, bestaande uit 4 onderofficieren en 38 manschappen, met als bewapening:

• 1 x 8 cm Geschütz
• 1 × 3,7 cm Geschütz
• 1 × 7,5 cm PaK
• 3 × 4,7 cm PaK
• 1 × 5 cm KwK
• 1 × Flammenwerfer

Marine Wetterwarte, bestaande uit 5 officieren, 2 onderofficieren en 7 manschappen.

Hüst, bestaande uit 5 onderofficieren en 2 manschappen met als bewapening 1 Leichtes Maschinengewehr.

5./LW F.H.W., bestaande uit 5 onderofficieren en 4 manschappen.

Terug naar complexen