Widerstandsnest 66 HM

Radarpost Anton

In het verlengde van de Savornin Lohmanlaan lag een bunkercomplex dat door de Duitsers werd aangeduid als Widerstandsnest 66 HM (Mammut Gerät Kijkduin). In het centrale deel van dit Widerstandsnest lag een radarpost van de Kriegsmarine die als tactische naam Anton had. Op het hoge duin in het verlengde van de Savorin Lohmanlaan stond in 1941 al een radarinstallatie, vermoedelijke was het de voorloper van de latere Mammut-radarinstallatie. De bouw van de grote radarbunker begon pas in november 1943. Eind januari 1944 waren de montagewerkzaamheden in een afrondend stadium, eind maart werd er proefgedraaid waarna de radarinstallatie op 3 april 1944 in gebruik werd genomen.

Mammut radar

De Mammut radar van het type FuMO 52 (Cäsar) bestond uit een rechthoekig antennerooster van circa 20 x 15 meter. De radar had een bereik van circa 200 kilometer en richtveld van 120º (voorwaartse sector). Het diende op grote afstand naderende schepen en vliegtuigen waar te nemen, daar het een marine complex was lag de focus op schepen. De radargegevens werden doorgegeven aan het hoofdkwartier van de Marine Artillerie Abteilung 201 in Wijk aan Zee. De radar stond op de toenmalig hoogste heuvel van het Westduinpark. De antenne was geplaatst op een grote bunker van het type V143 (Mammutstand) en rustte op 3 zware betonnen sokkels. Via de twee buitenste betonnen sokkels kwamen de kabels vanaf het radarscherm de bunker in.

Ondersteunende werken

In de nabijheid van de V143 lagen twee bomvrije manschappenbunkers. Het personneel dat de radar moest bedienen verbleef in een bunker van het type M151 (Mannschaftsunterstand für 1/3/24) die vlakbij de V143 lag. Iets verder lag een bunker van het type 656 (Unterstand für 15 Mann). Daarnaast lagen er in het centrale deel ook bunkers met een ondersteunende functie zoals een sauna, kantine, keuken en toilet. Aan de kustzijde van het Widerstandsnest lagen nog twee bomvrije manschappenbunkers: een bunker van het type 501 (Gruppenunterstand) en een 502 (Doppelgruppenunterstand). Beide waren aangesloten op een ondergronds gangenstelsel dat door het hele complex liep. In het noordelijk deel lag nog een 501 met aansluitend een ondergrondse gang van ruim 70 meter waar ook een munitiebergplaats en een Tobruk op aangesloten waren. Ook waren er manschappen in een aantal houten barakken ondergebracht. Die boden uiteraard weinig bescherming bij vijandelijke luchtaanvallen. Om grote verliezen bij luchtaanvallen te voorkomen lag er in de directe nabijheid een Luftschutzbunker die aan circa 50 militairen een enigszinds veilig onderkomen bood. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden door het Nederlandse leger langs de kust betonnen schuilplaatsen gebouwd. Ook in dit Widerstandsnest lagen er twee van deze schuilplaatsen. Beide betonnen schuilplaatsen werden door de bezetter aangesloten op het ondergrondse gangenstelsel en in gebruik genomen als munitiebergplaats of manschappenverblijf.

Nabijverdediging

De nabijverdeding van het complex bestond uit vier mitrailleurnesten. Twee opstellingen voor 2 cm Flak met onderkomens zorgden voor de luchtverdediging. Voor de verdediging aan de kust lag er een geschutsbunker van het type 625 (Schartenstand für 7,5 cm Pak 40) waarnaast zich ook een open bedding bevond. Beiden werden beschermd door een betonnen muur van 99 meter lang en 3,10 meter hoog. Net ten zuiden van de 625 lagen in de zeereep 4 Tobruks (eenmansbunkers) en één observatiepost, deze waren aangesloten op een ondergronds gangenstelsel dat door het gehele complex liep. Vanuit de vier Tobruks kon een groot deel van het strand met mitrailleurs worden beschoten.

Bezetting

Op 24 augustus 1944 werd het centrale deel van dit Widerstandsnest door 6 onderofficieren en 34 manschappen bemand. In het gehele complex van Widerstandsnest 66 HM lagen toen 2 officieren, 19 onderofficieren en 132 militairen gelegerd.

Terug naar complexen